UPPER - Onderzoek en onderwijs in de farmaceutische praktijk
|
Resultaten praktijkonderzoek:Apotheker wijzigt ruim 5% van de eerste uitgifte DOAC-recepten na opvragen aanvullende informatie |
|
In het voorjaar van 2023 hebben we een praktijkonderzoek uitgevoerd om inzicht te krijgen in welke klinische gegevens de apotheker ondersteunen bij het beoordelen en optimaliseren van een eerste uitgifte (EU) van een DOAC. Apothekers in de regio Utrecht en masterstudenten Farmacie (tijdens hun coschap) hebben voor dit onderzoek diverse gegevens verzameld van EU DOAC recepten.
|
|
|
|
We zijn nu bezig met analyseren van deze gegevens om te gaan verwerken in een wetenschappelijke publicatie. Graag delen we de eerste resultaten met u.
Gezamenlijk hebben de apothekers en studenten bijna 600 EU DOAC recepten geregistreerd. Op het merendeel van de recepten was apixaban (≈50%) voorgeschreven, gevolgd door rivaroxaban (≈40%). Bij meer dan 90% van de recepten stond niet alle klinische informatie, die nodig is voor doseringscontrole, op het recept vermeld. Van deze ‘onvolledige’ recepten wilde de apotheker bij meer dan de helft (ruim 250 recepten) aanvullende informatie verzamelen voor het afleveren, voornamelijk om een goede doseringscontrole te kunnen doen. Hiervoor raadpleegde de apotheker het AIS, dan wel het extern laboratorium, de arts of doktersassistent, of de patiënt. De nierfunctie en de indicatie werden het meest opgevraagd, respectievelijk ongeveer 60% en 40%, gevolgd door gewicht (≈20%) en gebruiksduur (≈10%). Het verzamelen van aanvullende informatie van deze ruim 250 recepten leidde in ruim 5% van de gevallen tot een wijziging van het voorgeschreven recept. In totaal, ook van de recepten waarbij geen aanvullende informatie werd opgevraagd, wijzigde de apotheker het DOAC recept in ruim 3% van de eerste uitgiftes. (Ter vergelijking: in een eerder Nederlands onderzoek onder apothekers werd 2% van alle recepten in de apotheek gewijzigd om een mogelijk farmacotherapeutisch probleem te voorkomen).
Dit praktijkonderzoek laat zien dat apothekers behoefte hebben aan aanvullende klinische gegevens voor het beoordelen en optimaliseren van een eerste uitgifte van een DOAC en dat apothekers hierdoor positief bijdragen aan patiëntveiligheid. Deze uitkomsten kunnen tevens bijdragen aan de zichtbaarheid en de regierol van de apotheker bij behandeling met DOAC's. |
|
Resultaten praktijkonderzoek: Apothekers positief over mogelijke voorschrijfbevoegdheid |
| Afgelopen najaar hebben we een vragenlijstonderzoek uitgevoerd om het perspectief van praktiserend apothekers over mogelijke voorschrijfbevoegdheid voor apothekers in kaart te brengen. Is er steun voor voorschrijfbevoegdheid en hoe ver mag dat gaan? Welke voorwaarden zijn daarbij nodig? |
|
|
|
De vragenlijst is ingevuld door 625 apothekers, vooral werkzaam in de openbare apotheek (70%) of de ziekenhuisapotheek (20%), die representatief waren voor praktiserend apothekers in Nederland. In de vragenlijst werden verschillende modellen voorgelegd, oplopend in mate van onafhankelijkheid en reikwijdte van voorschrijven. De meeste apothekers stonden positief tegenover het invoeren van voorschrijfbevoegdheid in een beperkte vorm. Bijvoorbeeld onafhankelijk van een arts, maar voor specifieke patiëntengroepen of aandoeningen (86%); onafhankelijk van een arts, maar na eerdere diagnosestelling door een arts (77%); of op basis van een overeenkomst of samenwerking met één of meer artsen op lokaal/regionaal niveau (75%). Er was beperkte steun voor volledige voorschrijfbevoegdheid zoals artsen die hebben (39%). Alle zorgsettings leken geschikt om het voorschrijven door apothekers in te voeren. De voorwaarde voor invoering die het vaakst werd aangegeven was toegang tot medische dossiers (97%). Een verbeterde professionele positie voor apothekers werd het vaakst als verwacht voordeel aangegeven (92%), terwijl een toename van de werklast voor apothekers het vaakst als risico werd gekozen (79%). Apothekers staan positief tegenover het invoeren van een (beperkte) voorschrijfbevoegdheid in Nederland.
Naar de perspectieven van patiënten, artsen en andere stakeholders zullen we nader onderzoek uitvoeren. Ook willen we in kaart brengen in hoeverre apothekers nu al activiteiten uitvoeren waarbij voorschrijfbevoegdheid een mogelijkheid is. Hiervoor zullen we in het voorjaar een tweede enquête uitsturen, dus STAY TUNED! |
|
Promotie Rachel Kalf
Verbetering van toegang tot nieuwe geneesmiddelen |
Op 15 april om 14:15 verdedigt Rachel Kalf in het Academiegebouw te Utrecht haar proefschrift ‘Improving patient access to valuable new pharmaceuticals – Working towards an evidence ecosystem in healthcare’.
Betaalbare gezondheidszorg is van groot belang, zodat patiënten toegang blijven houden tot geneesmiddelen met een toegevoegde waarde. Om de waarde van zorg te meten is het belangrijk om de juiste uitkomsten te meten, waarbij uitkomsten zouden moeten worden gebruikt die relevant zijn voor patiënten. Een ecosysteem voor bewijs met alle betrokken partijen in de gezondheidszorg maakt het mogelijk om een geneesmiddel over de gehele levenscyclus te evalueren. Het is dan van cruciaal belang dat dezelfde uitkomsten gemeten worden in het gehele gezondheidszorgproces. Uit dit proefschrift komt naar voren dat er overlap is in de uitkomsten die gebruikt worden voor markttoelating en vergoedingsbeoordelingen van geneesmiddelen maar ook in meer algemene zin voor het vaststellen van kwaliteit van zorg. Ook lijken deze uitkomsten patiëntrelevant, doordat ze opgenomen zijn in de standaard sets van International Consortium for Health Outcomes Measurement (ICHOM). Meer afstemming lijkt echter haalbaar, zoals het gebruik van dezelfde definities of vragenlijsten voor kwaliteit van leven.
Kwaliteit van leven is een uitkomst die steeds belangrijker wordt bij het evalueren van geneesmiddelen. Het wordt echter vaak niet systematisch verzameld, daarom wordt er continu gezocht naar bronnen die aanvullende informatie bieden over kwaliteit van leven. Dit proefschrift laat zien dat sociale media een mogelijke bron van informatie zijn die snel informatie kan bieden over kwaliteit van leven van patiënten met zowel zeldzame als veelvoorkomende ziekten. |
|
| Voor één studie zijn vragenlijsten verstuurd via de sociale media kanalen van patiëntenvereniging Melanoma Patient Network Europe. In het plaatje is te zien wat patiënten met melanoom en hun verzorgers belangrijk vinden in hun kwaliteit van leven. Uit dit proefschrift komt verder naar voren dat sociale media niet alleen gebruikt kunnen worden om vragenlijsten te verspreiden, maar ook om te luisteren naar wat patiënten online bespreken. |
|
|
|
Vanwege mogelijke selectie- en informatiebias kunnen sociale media het beste complementair gebruikt worden aan traditioneel onderzoek.
Wilt u, wanneer dit beschikbaar is, de link naar het volledige proefschrift ontvangen? Stuur dan een mail via de knop hieronder. |
Oproep keuzecursus Leren van de patiënt:
Zet studenten aan het werk voor voorlichtingsmateriaal voor uw patiënten! |
Ziet u dat er behoefte is aan patiënteninformatie over een bepaalde aandoening of behandeling? Loopt u zelf met een idee rond, maar heeft u geen tijd of mogelijkheid om dat om te zetten tot een product? Onze studenten kunnen helpen! In de bachelor keuzecursus Leren van de patiënt, die eind april weer van start gaat.
Onder begeleiding van een docent werken groepjes studenten voor een externe opdrachtgever aan een product voor patiënten. Dit kan allerlei verschillende vormen hebben, zoals een folder, filmpje, website of podcast. |
|
|
|
In het verleden zijn er bijvoorbeeld voorlichtingsmaterialen gemaakt voor reumapatiënten over biologicals, over starten met antidepressiva, over mondgezondheid bij diabetes, over het gebruik van medicinale canabis, over de behandeling van schurft voor mensen in een AZC en nog veel meer. Tijdens de cursus heeft u een paar keer contact met de studenten om de opdracht en concepten door te spreken. Na de cursus dragen de studenten het door hen gemaakte eindproduct aan u over.
Heeft u een idee en/of wilt u hierover met ons in gesprek? Stuur ons een mail via de knop hieronder. |
De afgelopen tijd is er in de media aandacht geweest voor opioÏden, waar onderzoekers vanuit het Tackling And Preventing The Opioid Epidemic (Taptoe)- consortium bij betrokken waren.
Zo stond er op 10 januari een groot interview met hoogleraar Farmaceutische Patiëntenzorg Marcel Bouvy in het NRC (log in nodig) met als titel “De kast met zware pijnstillers staat nu de hele dag open”. Hij benadrukt de gevaren van verslavende pijnstillers en pleit voor een andere benadering van pijn om een opioïdencrisis zoals in de Verenigde Staten te voorkomen.
Naar aanleiding van dit artikel was Marcel Bouvy ook te horen bij NPO 1 Spraakmakers en te gast bij het RTL Nieuws,
Op 12 januari stond er een artikel in het Pharmaceutisch Weekblad (log in nodig) van apotheker-onderzoekers Elsemiek Jansen - Groot Koerkamp en Mette Heringa over het afbouwen van opioïden in de eerste lijn, aan de hand van een casus.
Voor meer nieuws en andere informatie over het Taptoe-consortium kunt u klikken op de knop hieronder, |
|
Symposium van het Lectoraat Innovaties van Zorgprocessen in de Farmacie, Hogeschool Utrecht, op 7 maart 2024
Het Lectoraat Innovaties van Zorgprocessen in de Farmacie kijkt terug op meer dan vijf jaar onderzoek naar, in en met de farmaceutische praktijk. Sinds de aanstelling van lector Rob Heerdink in 2018 zijn er in het Lectoraat samen met de beroepspraktijk vele mooie resultaten behaald waar zij trots op zijn, en waar ze graag samen met u bij stil staan. Maar vooral willen ze ook vooruit kijken en met u praten over de toekomstplannen van het Lectoraat bij de uitdagingen waar de farmaceutische zorg in Nederland voor staat, aan de hand van de onderzoekslijnen: (1) Goed Gebruik Geneesmiddelen, (2) Communicatie en Samenwerking, en (3) Duurzaamheid in de farmaceutische keten. Belangrijke thema's zijn hierbij zelfredzaamheid ook van de kwetsbare patiënt, therapietrouw, en samenwerking met paramedische beroepen, met name Huidtherapie.
Daarom nodigen zij u van harte uit om dit feestelijk met hen te vieren tijdens een interactieve bijeenkomst met voormalige, huidige en nieuwe onderzoekers uit het Lectoraat, studenten en andere betrokkenen, en na afloop het glas te heffen op een mooie toekomst voor farmaceutisch praktijkonderzoek aan de Hogeschool Utrecht! U bent van harte welkom op donderdag 7 maart op Heidelberglaan 7 te Utrecht. Inloop zal zijn vanaf 14:30 en het programma is van 15:00-17:00, om daarna samen af te sluiten met een informele borrel.
U kunt zich hier aanmelden. U ontvangt dan ook het definitieve programma en nadere praktische informatie. |
|
European Society of Clinical Pharmacy (ESCP) – congressen in 2024
Registreer nu of save the date voor de ESCP-congressen van dit jaar:
- Spring Workshop, 25-26 april, Bratislava (Slowakije): 'Pharmacotherapy challenges in the developing years: from conception to adolescence'. Registratie nu geopend (tot 29 februari early bird fee)!
- Autumn Symposium, 21-23 oktober, Krakau (Polen): 'Implementing and scaling of sustainable Clinical Pharmacy'. Workshop submission deadline: 14 maart. Abstract submission deadline: 17 mei. |
|
PRISMA-Symposium 2024
Op dinsdag 28 mei vindt het PRISMA-symposium 2024 plaats in het Double Tree Hilton in Amsterdam. Bij dit symposium staat Nederlands en Belgisch farmaceutisch praktijkonderzoek centraal. Het thema van dit jaar is ‘The power of Networking in pharmacy’. De ochtend start met twee plenaire lezingen van Dr. Lotte Noorgaard (University of Copenhagen) en van Dr. Dennis Mook-Kanamori (Leids Universitair Medisch Centrum), over samenwerking in praktijkonderzoek met als voorbeelden de Deense apothekers en de Nederlandse huisartsen. In de aansluitende parallelle sessies presenteren apothekers/onderzoekers resultaten van praktijkonderzoek. Wil je je eigen onderzoek delen? Abstracts indienen is mogelijk tot 15 april via knmp.nl/prisma. |
|
Pharmaceutical Care Network Europe (PCNE) - Symposium 2024
In Basel (Zwitserland) vindt van 20-22 juni het PCNE-Symposium plaats. Het thema dit jaar is 'Advancing the paradigm and visibility of pharmacy practice research'. Registratie is mogelijk vanaf 1 maart. |
|
U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u een relatie bent van UPPER en/of eerder de UPPER-Actueel van ons heeft ontvangen. U kunt zich afmelden via de knop hieronder.
Eindredactie: Daphne Philbert
Bezoek de UPPER-website
Afmelden
Privacyverklaring |
|
|
|
|
