UPPER - Onderzoek en onderwijs in de farmaceutische praktijk
|
Verslag coschapbegeleidersbijeenkomst Openbare Farmacie 27 mei 2024
|
|
Op 27 mei 2024 kwamen 23 coschapbegeleiders Openbare Farmacie naar Utrecht voor een inspirerende bijeenkomst met de coschapcoördinator en betrokken docenten. Het doel was om de haalbaarheid en uitvoering van de leeractiviteiten en opdrachten bij de diverse coschappen te bespreken, evenals algemene zaken rondom begeleiding en beoordeling van studenten. |
|
|
|
Coschapcoördinator Diane van Wieren trapte af met een overzicht van de didactische opbouw van de coschappen, het nut van experiential learning en uitleg over de plaatsingsprocedure en beoordeling.
Voorafgaand aan de bijeenkomst is door 40 coschapbegeleiders de vragenlijst ‘Ervaringen leeractiviteiten MA107 en MA303’ ingevuld. Cindy Reinders, betrokken bij de cursus Geïntegreerde Patiëntenzorg (MA303), behandelde de resultaten. Uit de vragenlijst bleek dat een aantal leeractiviteiten mogelijk problemen kunnen opleveren bij de uitvoering, deze werden behandeld in een korte brainstormsessie.
Uit deze sessie kwam onder andere naar voren dat het niet altijd duidelijk was dat de leeractiviteiten direct gerelateerd zijn aan het parallel lopende onderwijs. Voor studenten zijn jicht, IBD en bariatrie nieuwe onderwerpen die aan de hand van een geïnterviewde patiënt worden uitgelegd. Vandaar dat deze onderwerpen altijd terugkomen in de opdrachten. Andere besproken leeractiviteiten zijn het FTO, wat te doen als dit buiten de coschapdagen van de student plaats vindt, het maatjestraject en de opdrachten ‘klachtenafhandeling’ en ‘eigen bereidingen’. Suggesties en alternatieven uit de brainstormsessie zullen worden opgenomen in een document dat wordt toegestuurd naar de coschapbegeleider zodra deze een student gaat begeleiden bij een coschap.
Na een korte koffiepauze besprak Daphne Louwerier, docent bij het Eindcoschap Openbare Farmacie en de keuzestage, algemene zaken die bij het begeleiden van studenten aan bod komen. Dit deed zij aan de hand van een interactieve Wooclap-sessie. Onderwerpen als het introductiegesprek, begeleiding en feedback, tussentijdse- en eindbeoordeling en contact met UPPER Stagebureau werden besproken. Hieruit bleek allereerst dat de coschapbegeleiders het begeleiden van studenten vooral leuk, leerzaam, uitdagend en inspirerend vinden.
|
|
|
Verder kwam naar voren dat de meeste coschapbegeleiders voorafgaand aan het coschap een uitgebreid kennismakingsgesprek met de coassistent voeren en dat er meestal vaste overlegmomenten gepland worden. Het grootste deel geeft aan de student (meestal) van voldoende feedback te kunnen voorzien. Het merendeel heeft ook de cursus ‘De kunst van goede feedback’ gevolgd of is van plan deze te gaan volgen. Omdat wegens tijdgebrek niet alle vragen aan bod zijn gekomen zullen we op een later moment de vragenlijst uitzetten onder alle coschapbegeleiders.
Eindconclusie Het is zowel voor de coschapbegeleiders als de betrokken (coschap)docenten bijzonder nuttig om elkaar te treffen op een bijeenkomst als deze. Het uitwisselen van ervaringen met het begeleiden van studenten heeft een toegevoegde waarde voor alle partijen. Ook het elkaar face-to-face ontmoeten maakt het makkelijker om vragen te stellen, niet alleen op de dag zelf maar ook in toekomstige situaties. Wij kijken terug op een geslaagde bijeenkomst en zullen vaker dit soort bijeenkomsten organiseren. Als opleiding nemen we de opmerkingen en suggesties mee om de coschappen nog beter op de praktijk te laten aansluiten. Eventuele aanvullingen op leeractiviteiten worden verwerkt en naar coschapbegeleiders gestuurd. We danken iedereen voor hun waardevolle bijdrage en kijken uit naar een volgende bijeenkomst.
|
|
Keuzecursus Leren van de patiënt afgerond met mooie producten
|
Afgelopen periode hebben we de bachelorcursus Leren van de patiënt weer gegeven. Tijdens de cursus maken groepjes studenten een voorlichtingsproduct voor een opdrachtgever. In het onderwijs krijgen zij tips en tools, bijvoorbeeld om aan te sluiten bij de wensen en behoeften van de doelgroep, duidelijke (kern)boodschappen te kiezen, informatiedichtheid te beperken en eenvoudig en duidelijk te vertellen in woord en beeld. Vorige week is de cursus afgesloten met een inspirerende pitchsessie.
|
|
|
|
Eén groepje maakte voor een apotheker folders voor mensen die starten met een benzodiazepine voor het slapen en mensen die al langer een benzodiazepine gebruiken. Het doel hiervan was om langdurig gebruik te voorkomen en/of uitleg en tips te geven rond het stoppen met de benzodiazepine en het verbeteren van slaap. Een ander groepje maakte voor de GO-KIDS studie van het UMCG een folder voor ouders over buikgriep bij kinderen en het mogelijk gebruik van ondansetron. Daarnaast maakten zij een stroomschema voor ouders, met adviezen voor bij allerlei mogelijke symptomen die een kind heeft. Opdrachtgever KNMP wilde graag één slide, om te tonen op het scherm in de apotheek, waaruit duidelijk wordt wat patiënten kunnen doen om de milieu-impact van geneesmiddelen te verminderen. Op de slide die studenten hebben gemaakt is beknopt aandacht voor verschillende stappen in het produceren en gebruiken van geneesmiddelen, met daarbij steeds een actie die de patiënt kan ondernemen om milieu-impact te beperken. Voor opdrachtgever CBG maakte een groepje studenten een A4 poster die bij uitgifte van oxycodon kan worden meegegeven, met daarin een link naar een animatiefilmpje. Op de poster wordt uitgelegd waarom je oxycodon beter niet langdurig kunt gebruiken en dat je met de huisarts afspraken moet maken over stoppen. In het filmpje wordt de werking van oxycodon beeldend uitgelegd.
Opdrachtgever Health Base vroeg studenten om een mock-up te maken voor digitale uitgiftebegeleiding bij pantoprazol. Hier moest ook informatie over het farmacogenetisch profiel van de patiënt in worden opgenomen. Studenten Pepijn van Hensbergen, Eline Janssen, Charlotte van de Kreeke en Tess Leemreize hebben een ontwerp voor een website gemaakt: PharmaPlek. Hier kan de patiënt allerlei informatie over de eigen geneesmiddelen vinden. Zo kan de patiënt daar de uitgiftebegeleiding doorlopen, waarbij uitleg wordt gegeven, kennis wordt uitgevraagd en vragen kunnen worden gesteld, ook op vaste momenten na verloop van tijd. Daarnaast wordt uitleg gegeven over het farmacogenetisch profiel. |
|
Dit groepje heeft de pitchsessie gewonnen. Zij hadden net de meest aansprekende pitch, mede door hun duidelijke toelichting en een leuke koppeling met patiënt 'Opa Pieterse'. Gefeliciteerd Pepijn, Eline, Charlotte en Tess met jullie winst! |
|
|
|
We hebben de cursus weer met veel plezier gegeven en hopen voor volgend jaar weer op zulke leuke studenten en opdrachtgevers.
|
Studenten in contact met ouderen Oog voor Utrecht
|
Tijdens de cursus Leren van de patiënt doen we ook een maatjestraject, om studenten in contact te brengen met een oudere zodat zij elkaar in een aantal gesprekken wat beter kunnen leren kennen. Voor toekomstig apothekers een mooie kans om iemand uit deze groep, die toch vaak geneesmiddelen gebruikt, in een andere context te zien: de mens achter het medicijn. Dit jaar hebben we als pilot een samenwerking gezocht met Oog voor Utrecht. Zij ondersteunen ouderen uit de buurt en organiseren inloopbijeenkomsten, wandelclubs, kookclubs en allerlei andere activiteiten. Studenten zijn op 4 woensdagen aangesloten bij een inloopbijeenkomst of bij één van de wandelclubs. |
|
|
|
Bij de eerste inloopbijeenkomst kwam hoogleraar Farmaceutische patiëntenzorg Marcel Bouvy mee om iets te vertellen over de apotheek en om vragen te beantwoorden, bijvoorbeeld over geneesmiddeltekorten. Daarna sloten studenten aan bij de ouderen om verder te praten. Ook in de weken erna hebben de studenten meegedaan met de activiteiten.
|
Waar studenten in vorige jaren vooral (vaak telefonisch) één-op-één contact hadden, was er dit keer geen koppeling met één oudere en was er ook vaak juist contact in een groep. Dit was soms een grote uitdaging, maar gaf ook de mogelijkheid om te zien hoe de groep met elkaar omging en om op verschillende momenten met andere mensen in gesprek te gaan.
Het was een leerzame ervaring voor de studenten. Uit de reflecties die zij hebben geschreven komen soms indrukwekkende gebeurtenissen naar voren. Verder komt vaak terug hoe belangrijk het is om contact te leggen met ouderen. Hoewel studenten het soms moeilijk vonden, gaven ze aan dat ze dingen in het echt hebben kunnen toepassen die ze geleerd hebben tijdens communicatie-onderwijs. En hoe moet je ermee omgaan als een gesprek misschien niet verloopt zoals je verwacht of had bedoeld?
|
|
|
|
Veel studenten (en dus mogelijk toekomstige apothekers) gaven aan dat het belangrijk is om in de apotheek goede uitleg te geven en te kijken wat bij een oudere goed past of wat hij/zij nodig heeft om het geneesmiddel te gebruiken zoals bedoeld is. Zowel de studenten als wij vinden dit mooie leermomenten in deze cursus. We zijn blij dat we hiervoor met Oog voor Utrecht hebben kunnen samenwerken.
|
Resultaten verschillende onderzoeken voorschrijfbevoegdheid
|
Tussen februari en juni hebben twee masterstudenten Farmacie onder begeleiding van onderzoeker Thomas Kempen gewerkt aan onderzoek rond voorschrijfbevoegdheid. Afgelopen najaar heeft masterstudent Bilge Kaymakci al voor haar onderzoeksproject een vragenlijst uitgezet onder apothekers, om hun mening over mogelijke voorschrijfbevoegdheid uit te vragen. In deze nieuwsbrief kunt u daar de resultaten van lezen. Afgelopen periode heeft masterstudent Julia de Lang het perspectief van patiënten op het mogelijk voorschrijven door apothekers in kaart gebracht. Masterstudent Kelly Nguyen heeft een vervolgonderzoek gedaan om te kijken naar wat apothekers vinden van voorschrijfbevoegdheid bij hun huidge voorschrijfactiviteiten. Hieronder leest u de resultaten van beide onderzoeken.
|
Patiënten positief over mogelijke voorschrijfbevoegdheid voor apothekers |
|
Onder het AMP patiëntenpanel is een vragenlijstonderzoek uitgevoerd om het perspectief van patiënten over mogelijke voorschrijfbevoegdheid voor apothekers in de eerste lijn in kaart te brengen. De vragenlijst is ingevuld door 3852 patiënten verspreid over heel Nederland met een gemiddelde leeftijd van 69 jaar.
|
|
|
|
In de vragenlijst werden verschillende scenario’s waarin een apotheker medicijnen voorschrijft voorgelegd, oplopend in complexiteit van de aandoeningen en bijbehorende geneesmiddelen. Zo waren er scenario’s over onder andere herhaalmedicatie, kleine kwalen en het veranderen of starten van een chronische behandeling. De meeste patiënten waren positief over het voorschrijven door apothekers bij herhaalmedicatie (69%), leveringsproblemen (68%), kleine kwalen (62%) en het afbouwen van medicatie (57%). De patiënten stonden over het algemeen minder positief tegenover voorschrijven door apothekers in complexere scenario’s, bijvoorbeeld bij het veranderen van een chronische behandeling vanwege een bijwerking (37%) of onvoldoende effect (22%), vooral wanneer dit werd gedaan zonder overleg of samenwerking met een arts. Verder kwam naar voren dat patiënten het belangrijk vinden dat er duidelijke afspraken zijn tussen artsen en apothekers over voorschrijftaken (92%) en was meer dan de helft het eens met het mogelijke voordeel dat de werkdruk van artsen afneemt (56%). De meest voorkomende mogelijke nadelen waren dat artsen het overzicht verliezen over de behandeling van patiënten (67%) en dat er meer afstand ontstaat tussen artsen en patiënten (65%).
Deze bevindingen ondersteunen de mogelijke invoering van een beperkte voorschrijfrol voor apothekers in samenwerking met artsen. Hierbij is het belangrijk dat er rekening wordt gehouden met bepaalde voorwaarden, voornamelijk op het gebied van samenwerking tussen artsen en apothekers, omdat patiënten anders ook risico’s voorzien.
|
Apothekers positief over mogelijke voorschrijfbevoegdheid voor huidige voorschrijfactiviteiten |
Tegelijk met het onderzoek onder patiënten, hebben we een vervolgonderzoek onder apothekers uitgevoerd. Het doel van het onderzoek was om het perspectief van praktiserende apothekers in Nederland op voorschrijfbevoegdheid voor hun huidige voorschrijfactiviteiten te onderzoeken. |
|
|
|
Voorschrijfactiviteiten worden gedefinieerd als activiteiten waarbij apothekers regelmatig receptwijzigingen initiëren in de farmacotherapie van individuele patiënten zonder overleg met de voorschrijver.
De vragenlijst is ingevuld door 476 praktiserende apothekers, waarvan 77% werkzaam is in de openbare apotheek, 15% in de ziekenhuisapotheek, en 4% in de poliklinische apotheek en andere settings zoals huisartsenpraktijken en verpleeghuizen. Apothekers gaven aan regelmatig receptwijzigingen te initiëren zonder overleg, met name voor het verwerken van MFB’s/clinical rules (81%), therapeutische substitutie bij tekorten, biosimilars en/of lokale formularia (80%) en het verwerken van herhaalrecepten (71%). Bijna alle respondenten (98%) zouden graag voorschrijfbevoegdheid willen voor minstens één van deze activiteiten en voelen zich klaar (93%) om deze bevoegdheid te gebruiken als de wetgeving het toelaat. Veel apothekers gaven echter aan dat bijvoorbeeld een duidelijke taakverdeling en afspraken tussen artsen en apothekers (94%) en goede gegevensuitwisseling en beschikking over de benodigde gegevens (92%) noodzakelijk zijn voordat zij van deze bevoegdheid gebruik willen maken.
Apothekers staan dus positief tegenover het legaliseren van wat momenteel al in de praktijk gebeurt. Ook patiënten staan open voor een beperkte vorm van voorschrijven door apothekers (zie andere onderzoek). We hebben nu het perspectief van apothekers en patiënten onderzocht; in september volgt nader onderzoek naar de perspectieven van huisartsen. Wordt vervolgd!
|
|
Netwerkbijeenkomst Alliantie Gezondheidsvaardigheden Op 12 september tussen 12:00-17:30 kunt u in de Centrale Bibliotheek in Rotterdam de netwerkbijeenkomst van de Alliantie bijwonen en verschillende workshops volgen om meer aandacht te geven aan gezondheidsvaardigheden en het voor verbeteren van gezondheidsvaardigheden. Kijk hier om meer over het programma te lezen en/of u aan te melden.
ESCP Symposium Tussen 20 en 23 oktober vindt het Autumn Symposium van de European Society of Clinical Pharmacy (ESCP) plaats in Krakau, Polen. Het thema: Implementing and scaling of sustainable Clinical Pharmacy. U kunt zich hier aanmelden of het programma bekijken. Meldt u zich uiterlijk 31 juli aan voor de early bird rate.
ESPACOMP Conference Op 21 en 22 november vindt de 28e ESPACOMP Conference plaats in Napels, Italië. Het thema: Precision dosing: navigating adherence in drug development and clinical practice. U kun nog tot 15 juli een abstract indienen. Informatie over het congres, richtlijnen voor het abstract en het aanmelden vindt u hier. |
|
U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u een relatie bent van UPPER en/of eerder de UPPER-Actueel van ons heeft ontvangen. U kunt zich afmelden via de knop hieronder.
Eindredactie: Daphne Philbert
Bezoek de UPPER-website
Afmelden
Privacyverklaring |
|
|
|
|