Regenboogfietspad: waardevol symbool, maar er is meer nodig

In juni 2021, Pride Month, werd in het Utrecht Science Park het langste regenboogfietspad ter wereld gerealiseerd. Met het fietspad vragen de Universiteit Utrecht, de Hogeschool Utrecht en het UMC Utrecht aandacht voor acceptatie,  gelijkheid en veiligheid voor mensen uit de LHBTIQ+-gemeenschap. Milou van de Brug en Miriam Wickham onderzochten hoe het regenboogfietspad werd ontvangen door studenten en medewerkers van de drie instellingen. Daarnaast vroegen zij wat er nodig is om LHBTIQ+-inclusiever te worden. Tijdens coming out day op dinsdag 11 oktober, delen ze hun resultaten.

Behoefte aan inclusiever genderregistratiebeleid

opening regenboogfietspad
Officiële opening van het regenboogfietspad tijdens Coming Out Day 2021, foto: Ivar Pel

Uit de enquête van de onderzoekers komt naar voren dat medewerkers en studenten van de drie kennisinstellingen overwegend positief zijn over het regenboogfietspad; ze geven het een 5.66 op een schaal van 1-7. Omgerekend een rapportcijfer 8. Volgens participanten symboliseert het fietspad de toewijding van de instellingen aan de LHBTIQ+-gemeenschap, en draagt het bij aan bewustwording. Tegelijkertijd geven de enquêteresultaten volgens Van de Brug en Wickham, respectievelijk oud-student en promovendus  aan de faculteit Sociale Wetenschappen, aanleiding voor meer inspanningen ten behoeve van LHBTIQ+-inclusiviteit. “Diverse resultaten wijzen op de behoefte aan meer directe actie.”

Fijn dat het merendeel van de medewerkers en studenten positief is over het regenboogfietspad, maar het onderzoek laat ook zien dat er nog werk aan de winkel is

Zo blijkt uit de onderzoeksresultaten onder andere dat er behoefte is aan inclusiever genderregistratiebeleid, meer all gender toiletten en meer representatie en inspraak vanuit de LHBTIQ+-community bij diversiteit- en inclusie-initiatieven. Het onderzoek laat verder zien dat  medewerkers en studenten en medewerkers die tot de LHBTIQ+-gemeenschap behoren, vraagtekens zetten bij de oprechtheid van de kennisinstellingen in hun streven naar inclusiviteit. 65% van de LHBTIQ+-plussers die meededen aan het onderzoek zegt dat ze denken dat het regenboogfietspad bedoeld was om het imago van de instellingen te versterken. Het programma Equality, Diversity and Inclusion (EDI)-programma  is bij veel participanten niet bekend en zij weten ook niet dat het regenboogfietspad onderdeel is van een uitgebreid strategie- en actieplan. Ook lijken maar weinigen zich bewust te zijn van bestaande groepen als het UURainbow netwerk. Het onderzoek laat volgens Van de Brug en Wickham ook duidelijk de noodzaak zien tot meer zichtbaarheid van bestaande LHBTIQ+-initiatieven.

Aantal behoeftes niet nieuw

Janneke Plantenga, Diversity Dean van de Universiteit Utrecht, vindt het waardevol dat er onderzoek is gedaan naar het regenboogfietspad. “Ik ben supertrots op de 8 en het is fijn om te lezen dat het merendeel van de medewerkers en studenten positief is over het regenboogfietspad. Maar het onderzoek laat ook zien dat er nog werk aan de winkel is. Enerzijds om zichtbaar te maken wat we al doen en waar mensen terechtkunnen, anderzijds hoe we kunnen aansluiten bij de behoeftes van de gemeenschap.”

“Een aantal van de behoeftes die naar voren komen in het onderzoek, zijn overigens niet nieuw voor ons”, vervolgt Plantenga. “Naar aanleiding van de realisatie van het regenboogfietspad heeft het programma Equality, Diversity and Inclusion aangegeven voor de LHBTIQ+-gemeenschap de komende jaren de volgende vijf acties te ondernemen: de realisatie van minstens een all-gender toiletgroep in elke universiteitsgebouw; het onderzoeken van de mogelijkheid om de UU-genderregistratie aan te passen; de realisatie van afspraken op het gebied van transitieverlof; de aanstelling van een coördinator diversiteitsnetwerken en het onderzoeken van de behoefte aan safe space meetings en een trainingsaanbod over seksuele veiligheid. Op dit moment hebben al elf panden van de Universiteit Utrecht minimaal één all-gender toiletgroep, is er een coördinator diversiteitsnetwerken aangesteld en naar verwachting ligt er voorjaar 2023 een advies rondom genderregistratie.

Lees de beleidsnotitie die Wickham en Van de Brug opstelden voor meer informatie over onder meer de onderzoeksresultaten en de samenstelling van de respondentengroep.